Medusa’nın Hikâyesi
Tarihteki başka hiçbir kadın karakter, tuzağa düşüren çekiciliğin simgesi hâline gelen Medusa kadar ünlü olmamış olabilir.
Álvaro Rotellar'ın fotoğrafı (Unsplash)
Medusa’yı bilmeyen var mı? Yunan mitolojisine göre o, başında zehirli yılanlar olan ve göz göze geldiği insanları taşa çeviren tehlikeli bir Gorgon. Ama başka bir açıdan bakıldığında Medusa, kadın öfkesinin cinselleştirilmiş bir sembolü olarak da görülüyor. Onun hikâyesini tam anlamıyla gün yüzüne çıkaran ilk isimse Romalı şair Ovid.
Bir varmış bir yokmuş
Efsaneye göre Medusa; genç, güzel ve bekâr bir kızmış. Üç kız kardeşten tek ölümlü olanıymış. Cazibesi o kadar etkileyiciymiş ki denizler tanrısı Poseidon, onu gözüne kestirmiş. Zamanla Medusa’yla yakınlaşmış ve bir gün tanrıça Athena’nın kutsal tapınağında ona t*****z etmiş. Bu olay karşısında öfkelenen Athena ise Medusa’yı saçlarında canlı yılanlar dolaşan ve gözlerine bakanları taşa çeviren bir canavara dönüştürmüş.
Bu olayın ardından Athena, Medusa’yı lanetlemiş. Bir süre sonra kahraman olarak anılacak Perseus, Kral Polydectes tarafından Medusa’nın başını getirmekle görevlendirilmiş. Gözlerine bronz bir kılıf takarak ona bakmaktan kaçınan Perseus, görevini yerine getirmiş ve Medusa’nın başını bedeninden ayırarak Athena’ya sunmuş.
Kötü karakter gerçekten de Medusa mı?
Tarihte hiçbir kadın karakter, tuzağa düşüren çekiciliğin simgesi olarak Medusa kadar ün kazanmadı desek abartmış olmayız. Aynı şekilde hiçbirinin kaderi de onunki kadar talihsizce yön değiştirmedi. Pek çok kişiye göre Medusa’nın hikâyesi, Batı kültürünün kadınları susturma pratiğine çok daha önce başladığının somut bir göstergesi.
Medusa’nın hikâyesini öğrendikten sonra onun aslında yanlış anlaşıldığını düşünen bazı isimler var. Örneğin, feminist kuramcı Hélène Cixous, 1975’te yayımladığı Medusa’nın Kahkahası adlı bildirisinde tam da bu konuya değiniyor. Medusa’nın karanlık hikâyesinin kadınların iradesinden korkanlar tarafından yazıldığını savunan Cixous, kadınlara bedenlerini bir tehlike gibi gösteren cinsiyetçi ön yargılara karşı durmalarını öğütlüyor.
“Medusa’yı görebilmek için direkt olarak gözlerinin içine bakmanız gerekir. Aslında o hiç de ölümcül değildir. Aksine çok güzeldir ve kahkahalar atar.”
Medusa’nın yanında duran bir diğer tanıdık isim de şair Percy Bysshe Shelley. Erkek egemen bakış açısının Medusa’yı şeytanlaştırdığını söyleyen Shelley, eğer hikâyeye bu çerçevenin dışından bakarsak onun yasaklanmış güzelliğini geri verebileceğimizi savunuyor.
Evet, Medusa’nın makûs hikâyesiyle belki ilk kez, belki de yeniden karşılaştınız. Gözlerine bakabilmek için bronz kılıflar gibi türlü yollar bulunmuş olabilir. Ama en önemlisi şu: Eğer aramızda Medusa’nın gözlerine bakınca taş kesileceğini düşünen biri varsa belki de asıl mesele Medusa’da değil, o bakışın kendisindedir.
Kaynaklar
vice.com/en/article/medusa-greek-myth-rape-victim-turned-into-a-monster/