EFES
Efes (Ephesus, Eφεσος), eski Yunan’da, İyonya kıyısında, günümüz İzmir’inin 3 kilometre güneybatısında yer alan bir şehirdi. Şehir, M.Ö. 10. yüzyılda, Apasa’nın bulunduğu yerde, Attik ve İyon kolonistleri tarafından inşa edildi. Klasik Yunan döneminde İyon Birliği’ne üye on iki şehirden biriydi. Şehir, M.Ö. 129 yılında Roma Cumhuriyeti’nin kontrolü altına girdi.
Şehir, yakınındaki Artemis Tapınağı sayesinde kendi döneminde oldukça ünlüydü. Bu tapınak, Antik Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olarak kabul edilmiştir. Efes’in birçok anıtsal yapısı arasında Celsus Kütüphanesi ve 24.000 seyirci kapasitesine sahip bir tiyatro da bulunuyordu.
Efes, Pavlus’un mektuplarından birinin muhatabıydı ve Vahiy Kitabı’nda adı geçen Asya’daki yedi kiliseden biriydi. Yuhanna İncili de burada yazılmış olabilir. Ayrıca şehir 5. yüzyıldaki çeşitli Hristiyan konseylerine ev sahipliği yaptı. Günümüzde Efes harabeleri, hem uluslararası hem yerel ziyaretçilerin gözde turistik noktalarından biridir. 2015 yılında harabeler, UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak ilan edilmiştir.
Ali Göküş © 2018